ETUDE COMPARATIVE ET RELEVÉ STATISTIQUE DES OEUVRES SOCIALES OUVRIÈRES ET AGRICOLES RESSORTISSANT AU COMITÉ DE PATRONAGE DES HABITATIONS OUVRIÈRES ET DES INSTITUTIONS DE PRÉVOYANCE DE L'ARRONDISSEMENT DE TONGRES

VERBOIS, THÉOPHILE

Om het armoedeprobleem bij fabrieksarbeiders, landarbeiders en kleine landbouwers te verhelpen bevorderde de overheid vanaf ongeveer 1885 de oprichting van 'maatschappelijke werken'. Talloze kredietmaatschappijen voor werkmanswoningen, lijfrentekassen, mutualiteiten, spaar- en leengilden en veeverzekeringen zagen de volgende jaren het licht. Zo richtte de wet van 8 augustus 1889 in elk bestuurlijk arrondissement Beschermingscomiteiten der werkmanshuizen en der vooruitzichtsinstellingen op. In het arrondissement Tongeren oefende Theophile Verbois, hoofdonderwijzer in Rekem, de functie van hulpschrijver van het Beschermingscomiteit uit. In 1905 maakte hij een vergelijkende studie en een statistisch overzicht van de maatschappelijke werken in de kantons Bilzen, Borgloon, Mechelen-aan-de-Maas, Zichen-Zussen-Bolder en Tongeren. Hij schreef dit in zijn schoonste schrift neer op grote bladen en voegde er ingekleurde kaarten aan toe. De Hasseltse drukker Michel Ceysens bond de bladen in in een zwarte en groene lederen band met vergulde sierletters en -motieven. Een fraai getuigenis van de grote inspanningen op het einde van de 19de eeuw om het lot van het grootste deel van de bevolking te verbeteren.